The Proof of the pudding is in the eating. Lessons learned uit peer- research OGGZ/MO: Mankracht en Meetellen

Peer-research in de MO/OGGZ is in Nederland een betrekkelijk weinig toegepaste methode. Het is een vorm van onderzoek waarbij betrokkenen uit een bepaalde doelgroep optreden als mede-onderzoekers van problemen die zich binnen diezelfde doelgroep voordoen. Zij werken in dergelijk onderzoek samen met professionele onderzoekers. Binnen G4 User hebben de GGD Amsterdam en de GG&GD Utrecht (nu gemeente Utrecht VG) de laatste jaren onderzoek gedaan via peer to peer werkwijzen. Het gaat in beide gevallen om vernieuwende onderzoeken in de MO/ OGGZ in Nederland.

Peer-research in de MO/OGGZ is in Nederland een betrekkelijk weinig toegepaste methode. Het is een vorm van onderzoek waarbij betrokkenen uit een bepaalde doelgroep optreden als mede-onderzoekers van problemen die zich binnen diezelfde doelgroep voordoen. Zij werken in dergelijk onderzoek samen met professionele onderzoekers. Binnen G4 User hebben de GGD Amsterdam en de GG&GD Utrecht (nu gemeente Utrecht VG) de laatste jaren onderzoek gedaan via peer to peer werkwijzen. Het gaat in beide gevallen om vernieuwende onderzoeken in de MO/ OGGZ in Nederland.

Het project ‘Meetellen in Utrecht’ is een longitudinaal panelonderzoek onder voormalig daklozen en mensen uit de OGGZ-doelgroep, met inzet van leden uit deze doelgroep als mede-onderzoekers. De GG&GD Utrecht, het Trimbos-instituut en de Stadsbrug zijn in 2012 gestart met dit panel.

In Amsterdam is recent een onderzoek onder alleenstaande mannen in de bijstand afgesloten: ‘Mankracht’. Ook hier werden leden van de doelgroep bij het project betrokken – in dit geval alleenstaande mannen in de bijstand die (nog) geen betaald werk verrichtten, wegens zware belemmeringen op psychisch en/of lichamelijk vlak.

Voor de ontwikkeling van de peer-research methode is het nodig om de ervaringen van en met peer-onderzoekers over het verloop van het onderzoeksproces als inherent onderdeel van het project op te nemen en systematisch te evalueren (Noom en De Winter in Deth 2010: 13). Dit Klein-maar-Fijn onderzoek beoogt dit. In dit onderzoek zijn Mankracht en Meetellen geëvalueerd met als doel aanbevelingen te formuleren voor de opzet, organisatie en uitvoering van peer research in de OGGZ.

Zowel Mankracht als Meetellen kennen een driedubbele ambitie:  ze hebben (1) een onderzoeksdoel, (2) activerings- of hersteldoelen en (3) ze beogen aangrijppunten voor (beleids)interventies te formuleren. Een veronderstelling bij de onderzoeken is dat de inzet van peers van meerwaarde is voor zowel het onderzoek, als voor de betrokken peers en last but not least voor de kwaliteit van het beleid.[1] In dit Klein maar Fijn ligt het accent op het onderzoekproces, op succes- en faalfactoren bij de opzet van peer research en op wat het vraagt om gedurende langere tijd peerresearch te doen onder een OGGZ-doelgroep. De centrale vraag is

Welke lessons-learned zijn aan de hand van de ervaringen met Meetellen en Mankracht te formuleren met betrekking tot opzet, organisatie en uitvoering van peer research in de OGGZ?